Dzieje wrzesińskich obiektów sportowo-rekreacyjnych liczą sobie ponad wiek, ponieważ to właśnie na początku minionego stulecia powstała we Wrześni sala Odeonu - obiektu służącego przede wszystkim do organizacji imprez artystycznych, ale przeznaczonego także do celów sportowych. W tym czasie funkcjonowała w mieście bawialnia pod nazwą Ogród Różany, posiadająca plac do gier, kręgielnię i kort tenisowy.
Okazją do napisania historii wrzesińskich obiektów o charakterze sportowo-rekreacyjnym stały się budowa i oddanie do użytku publicznego hali wybudowanej przy stadionie miejskim, i to... w 80. rocznicę zamysłu budowy hali sportowej, który poczyniony był przez burmistrza miasta Wrześni Wacława Sołtysiaka w 1929 roku.
Próba rekonstrukcji historii obiektów wiąże się z koniecznością nakreślenia, choćby fragmentarycznie, dziejów instytucji, których celem była organizacja w mieście życia sportowego, ponieważ w łonie tych organizmów administracyjnych zapadały decyzje dotyczące nie tylko sportu sensu stricte, ale również obiektów przeznaczonych do uprawiania dyscyplin sportowych.
W trakcie kreślenia konstrukcji pracy uznałem za słuszne napisanie w skrócie dziejów klubów i organizacji sportowych, gdyż to właśnie im przez cały wiek służyły i do dziś służą obiekty sportowo-rekreacyjne Wrześni. W przypadku MKS Victorii ograniczyłem się do najistotniejszych faktów, albowiem klub doczekał się monografii autorstwa Romana Nowaczyka (Stańczyka) pod tytułem Victoria Września 1931-2001.
Z powyższego wynika podział pracy na trzy rozdziały. Rozdział pierwszy omawia działalność organów administracyjnych kierujących sportem, przy czym słowo „kierujące" wynika tylko i wyłącznie z umowności, nie zaś z rzeczywistych ich działań, ponieważ tymi zawiadywały władze klubów, prezesi i zarządy. Rozdział drugi jest przeglądem klubów i stowarzyszeń, które do swojej działalności wykorzystywały wrzesińskie obiekty. Rozdział trzeci traktuje o samych obiektach sportowo-rekreacyjnych. Pracę wieńczy bibliografia.
W procesie powstawania pracy pomocna była także lokalna prasa - bezcenny „Orędownik Wrzesiński", „Wiadomości Wrzesińskie", .Wieści z Ratusza" i „Kwartalnik Wrzesiński".
Dużą wartość merytoryczną posiadają relacje osobiste, spośród których szczególnie cenną jest przekaz Władysława Jarząbka - honorowego Prezesa Bractwa Kurkowego we Wrześni. Moim rozmówcom składam serdeczne podziękowania.
Składam je także inicjatorowi niniejszej publikacji Zbigniewowi Ogrodowiczowi - dyrektorowi WOSiR-u, ponadto Sebastianowi Mazurkiewiczowi za udostępnienie zasobów muzealnych, Robertowi Klimczakowi, Waldemarowi Śliwczyńskiemu i Janowi Potędze za możność skorzystania ze zdjęć ich zasobów, Tadeuszowi Swiątkiewiczowi i Jarosławowi Górskiemu za umożliwienie korzystania z archiwaliów Urzędu Miasta i Gminy we Wrześni, Wydawnictwu KROPKA za korektę i wydruk niniejszej publikacji.
Rafał Szamburski.....................
Historia wrzesińskich obiektów sportowo-rekreacyjnych do 2008 r.
..........ROZDZIAŁ I
Organy administracyjne i ich rola w życiu sportowym Wrześni.
- II Rzeczpospolita
- Powiatowy Ośrodek Sportu, Turystyki i Wypoczynku.
- Po 1945 roku.
- "Camping - spółka z ograniczoną odpowiedzialnośćią".
..........ROZDZIAŁ II
Wrzesińskie kluby, organizacje, towarzystwa
- Bractwo Kurkowe we Wrześni - zobacz więcej ...
- Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół"
- Żeńskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół".
- Związek Strzelecki
- Wrzesiński Klub Sportowy Victoria
- Klub Sportowy Stal
- Klub Sportowy Zjednoczeni
- Zrzeszenie Sportowe Gwardia
- Klub Sportowy Start Września
- Ludowy Klub Sportowy
- Wrzesiński Ludowy Klub Piki Siatkowe Progress Września
- Wrzesiński Klub Koszykówki
- Liga Przyjaciół Żołnierza
- Liga Obrony Kraju
- Radioklub SP3KFI
- Klub Modelarstwa Lotniczego IKAR
- Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej we Wrześni
- Wrzesińskie Towarzystwo Tenisowe
- Wrzesińskie Towarzystwo Piłki Nożnej 5 Osobowej
- Harcerski Klub Sportowy
- Gimnazjalny Klub Sportowy - GKS Września
- Szkolny Związek Sportowy/ Szkolne Kluby Sportowe we Wrześni
- Międzyszkolny Klub Sportowy - MKS Września
..........ROZDZIAŁ III
Wrzesińskie obiekty sportowo - rekreacyjne.
- Obiekty Sportowe Bractwa Kurkowego
- Strzelnica przy ulicy Ogrodowej
- Strzelnica pneumatyczna przy ulicy Ogrodowej
- Strzelnica pneumatyczna przy ulicy Warszawskiej
- Strzelnica pneumatyczna przy ulicy Warszawskiej
- Strzelnica w Kadenie
- Strzelnica przy ulicy Wojska Polskiego
- Obiekty sportowe użytkowane przez TG Sokół ( męski i żeński ) we Wrześni
- Stadion przy ulicy Szkolnej
- Lodowisko - zobacz więcej ...
- Obiekty sportowe Klubu Sportowego Zjednoczeni
- Stadion „Za Koszarami"
- Kompleks przy ulicy Kościuszki
- Basen kąpielowy przy ulicy Gnieźnieńskiej - zobacz więcej ...
- Świat Wodny CENOS
- Korty tenisowe - zobacz więcej ...
- Park Hrabiny przy ulicy Opieszyn
- Publiczny Park Miejski we Wrześni
- Skate Park - zobacz więcej ...
- Tor do Dirta
- Tor motocrossowy - Uroczysko Zawodzie / Małpi Gaj / - zobacz więcej ...
- Kąpielisko na Zalewie Wrzesińskim - Zalew „Lipówka"
- Wypożyczalnia sprzętu turystycznego Zalewu Lipówka
- Pole Campingowe - zobacz więcej ...
- Szkolne obiekty sportowe
- Sala Gimnazjum i Liceum im Henryka Sienkiewicza we Wrześni
- Sale gimnastyczne Technikum Mleczarskiego
- Sale gimnastyczne Liceum/ Technikum Weterynaryjnego/
- Zespołu Szkół Rolniczych
- Kompleks sportowy Zasadniczej Szkoły Zawodowej i
- Międzyszkolnego Klubu Sportowego
- Obiekty sportowe Szkoły Podstawowej nr 3/ Gimnazjum nr 1
- Sala gimnastyczna Szkoły Podstawowej nr 5/ Gimnazjum nr 2
- Obiekty sportowe Samorządowej Szkoły Podstawowej nr 2
- Obiekty sportowe Samorządowej Szkoły Podstawowej nr 6
- Obiekty sportów siłowych
- Oczyszczalnia ścieków
- Ogródki Działkowe przy ulicy Ogrodowej
- Sala w Spółdzielni Mieszkaniowej
- Hotel dla sportowców
- Hotel Polski
- Hotel „ Pod Białym Orłem"
- Hotel Warszawski
- Hotel Kosmowski
- Lodowisko sztuczne - zobacz więcej ...
- Basen kryty we Wrześni.
Publikacja liczy (łącznie z fotografiami) 150 stron.
W formie książki została wydana w maju 2009 r. z okazji otwarcia najnowszego obiektu WOS-R - Hali sportowej zlokalizowanej na Stadionie Miejskim we Wrześni.
Jest ogólnie dostępna we wrzesińskich bibliotekach i czytelniach oraz w siedzibie Wrzesińskich Obiektów Sportowo-Rekreacyjnych we Wrześni.
